Pirtûka Mirovên Hejar(Les Misérables/Sefiller) ya jibîrnekirî ya Victor Hugo ji we re rêwîtîyek bêhempa pêşkêş dike ku hûn bi alîyê tarî yê mirovahîyê re rû bi rû bibin û hêvîyê ji nû ve ava bikin. Ev romana epîk li ser hestên herî kûr ên mirovahîyê, lêgerîna edalet, rûmeta mirovî û pirsgirêkên civakî disekine. Ev roman newekhevîyên civakî û xizanîya ku piştî Şoreşa Frensî bi cih bûne vedibêje.
Karakterê sereke yê pirtûkê Jean Valjean mirovekî ji beşa bindest a civakê ye. Piştî ku cizayê xwe ê di girtîgehê de temam dike, ew têdikoşe ku azad bimîne û dest bi jiyanek nû bike. Lê paşeroj û sûcên wî hîn jî li pey wî ne. Lêgerîna Jean Valjean a ji bo edalet û mirovahîyê di navenda pirtûkê de ye.
Di “Mirovên Hejar” de, Hugo wêneyekî ku neheqîyên civakî dişopîne û pirsiyar dike xêz dike. Roman bi wêrekî ferqa di navbera dewlemendî û xizanîyê, cihêkarîya çînan û newekhevîyên sîstematîk de vedibêje. Xwendevan dema ku bi rastîyeke dijwar re rû bi rû dimînin têkoşîna mirovahîyê ya ji bo hêvî, hevgirtin û hezkirinê kifş dikin. Karakterên Hugo yên ku bi hostayî hatine xêzkirin, di romanê de kûr dibin, bandorek nayê
jibîrkirin di dilê xwendevan de dihêle. Fantine, Cosette, Javert û karakterên din, her yek bi daxwaz û çîrokên xwe, xwendevan bandor dike. Gava ku van karakteran rê li ber hev digirin, girîngîya nirxên mirovî û têkoşîna di navbera başî û xirabiyê de bi kûrahî têne desteserkirin.
Hugo di pirtûka xwe de ne tenê li ser mijarên civakî radiweste, di heman demê de tevlihevîya cîhana hundurîn a mirov jî radixe ber çavan. Mijarên wekî bihîstina dengê wijdan, lêborîn û ji nû ve zayînê ruhê romanê pêk tîne. Çîrok û hessasiyeta kûr a Hugo xwendevanan ber bi rêwîtiyekê ve dikişîne û wan di kûrahîya mirovahiya xwe de vedihewîne. Hugo bi vî karê xwe giranîya xwe ya li ser dadmendîya civakî û nirxên mirovî bi salan bandor li xwendevanan kir. Xebata Hugo ji bo keşfkirina hêvî, qencî û wêrekiya di hundurê xwe de firsendek nayê jibîrkirin pêşkêşî dike. Ev romana epîk tu carî dev ji bandorkirina
xwendevanan bernade. ”Mirovên Hejar” we dixe dilê pirsgirêkên civakî û we vedixwîne lêgerîna ronahîya mirovahîyê. Ev şahesera ji hêla Victor Hugo ve dê we bibe rêwîtiyek kûr û ramanî. Xwendina vê pirtûkê fersendek hêja ye ku hûn hêza dadmendîya civakî fam bikin û rûmeta mirovan ji nû ve bibînin